Het aantal jonge mosselen in de Waddenzee is het afgelopen jaar aanzienlijk toegenomen. Onderzoek van Wageningen University & Research (WUR) laat zien dat er naar schatting 4000 hectare aan nieuwe mosselbanken is gevormd op de droogvallende platen. Volgens marien bioloog Karin Troost is dit zelfs een voorzichtige inschatting. “Het lijkt erop dat het aantal mosselbanken is verdubbeld,” aldus Troost.
Groei van jonge mosselen onder de loep
De jonge mosselen, momenteel nog slechts enkele millimeters groot, worden door de WUR gemonitord met behulp van satellietbeelden. Deze technologie maakt het mogelijk om de ontwikkeling van mosselbanken in het voorjaar nauwkeurig in kaart te brengen.
Een belangrijke factor in de groei van de mosselpopulatie is het afgenomen aantal garnalen, de belangrijkste natuurlijke vijand van mosselen. Garnalen worden op hun beurt weer opgegeten door vissen zoals de wijting, die in aantal toenemen. Daarnaast blijkt dat het zoeter worden van het water in de Waddenzee een gunstig effect heeft op de mosselen. Zeesterren, die veel mosselzaad consumeren, gedijen minder goed in zoetere omstandigheden.
Strengere winters niet meer doorslaggevend
Het is opvallend dat de mosselen ondanks de zachte winters goed gedijen. Voorheen werd aangenomen dat strenge winters essentieel waren voor hun groei, omdat garnalen slecht tegen kou kunnen. Deze aanname lijkt nu minder van invloed, aangezien de jonge mosselen ook in mildere winters goed groeien.
Belang voor de voedselketen
De toename van mosselbanken heeft een positief effect op de biodiversiteit in de Waddenzee. Troost benadrukt dat vogels en vissen al profiteren van de jonge mosselen. “De eerste vogels zijn hier heel blij mee, net als verschillende soorten platvisjes,” zegt ze. Vanaf volgend jaar zullen volwassen mosselen ook dienen als voedsel voor de scholekster, een vogelsoort die het moeilijk heeft in Nederland.
Uitdagingen in het najaar
Toch blijven er risico’s voor de jonge mosselbanken. Hevige stormen, die onder invloed van klimaatverandering toenemen, kunnen complete banken wegvagen. Daarnaast verdwijnt naar schatting de helft van de jonge mosselbanken door natuurlijke processen zoals wegstroming en predatie.
De mosselbanken die de winter overleven, bieden niet alleen een stabiele voedselbron, maar vormen ook een veilige schuilplaats voor andere organismen in de Waddenzee. Dit maakt de huidige groei een belangrijk signaal voor de veerkracht van het ecosysteem.
