Inleiding
De impact van schommelende energieprijzen is niet altijd direct zichtbaar. De vertraging waarmee bedrijven hogere kosten aan hun klanten doorberekenen, kan ervoor zorgen dat wij de financiële gevolgen pas later ervaren.
Historische context
In de periode van 2021 tot 2022 beleefden we aanzienlijke stijgingen in de prijzen voor gas, olie en elektriciteit. Een significante oorzaak hiervan was de geopolitieke spanning veroorzaakt door de Russische activiteiten in Oekraïne.
Doorberekening van kosten
Volgens recente bevindingen van De Nederlandsche Bank (DNB) kan het een periode van maximaal twee jaar duren voordat bedrijven de toegenomen energiekosten volledig integreren in hun verkoopprijzen. Een recent voorbeeld hiervan is de daling van de gasprijs in augustus van het voorgaande jaar. De daling zal waarschijnlijk pas het komende jaar aan de consument worden doorberekend.
Waarom de vertraging?
Bedrijven, met name supermarkten en leveranciers, hebben vaak langetermijncontracten met vaste prijsafspraken. Wanneer deze contracten aflopen, kunnen pas nieuwe (en mogelijk hogere) prijzen worden vastgesteld. Bovendien zijn sommige bedrijven terughoudend om hun prijzen plotseling te verhogen uit angst klanten te verliezen.
Verschillende sectoren, verschillende reacties
DNB merkte op dat niet alle sectoren op dezelfde manier reageren. Terwijl producten zoals vlees, brood en zuivel pas na enige tijd hun prijzen aanpasten, zagen vakanties een snellere prijsaanpassing, hoewel volledige aanpassing nog steeds tot twee jaar kon duren. In tegenstelling tot deze vertragingen reageerden benzineprijzen bijna onmiddellijk op olieprijsveranderingen.
Een blik op gas
Tussen april 2020 en augustus 2022 zagen we een opmerkelijke stijging van 500% in de gasprijs. Hoewel er een daling werd waargenomen in het najaar, suggereert DNB dat het enige tijd zal duren voordat deze daling volledig is weerspiegeld in de consumentenprijzen.
Conclusie
Het begrijpen van de dynamiek achter energieprijsveranderingen en de daaropvolgende impact op de consumentenprijzen is essentieel voor zowel bedrijven als consumenten. Terwijl bedrijven hun strategieën aanpassen aan fluctuerende kosten, is het voor consumenten cruciaal om zich bewust te zijn van mogelijke prijsstijgingen in de toekomst.
