Volgens de nieuwste gegevens van het CBS daalde het bruto binnenlands product (bbp) van Nederland in het eerste kwartaal van 2023 met 0,7 procent ten opzichte van het laatste kwartaal van het voorgaande jaar. Deze daling volgt op een stijging van 0,4 procent in het vierde kwartaal van 2022.
Afname handelssaldo
Deze economische krimp is grotendeels te wijten aan een afname van het handelssaldo en een grotere onttrekking uit de voorraden. Toch waren er sectoren die tegen de trend in groei lieten zien. Zo namen de investeringen in vaste activa toe met 1,1 procent, voornamelijk door verhoogde investeringen in de bouw, personenauto’s, vliegtuigen en machines. Daarnaast groeide de overheidsconsumptie met 0,5 procent, terwijl de consumptie van huishoudens stabiel bleef.
Ondanks een afname in de afname van diensten, nam de aankoop van goederen door huishoudens toe. Aan de andere kant daalde de uitvoer van goederen en diensten met 1,8 procent ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022, voornamelijk door een daling in de uitvoer van goederen. De invoer daalde ook, maar met 1,3 procent minder sterk dan de uitvoer.
Ondanks deze uitdagingen was er ook positief nieuws. De bouwsector groeide het sterkst in het eerste kwartaal van 2023, met een stijging van 2,4 procent in toegevoegde waarde (het verschil tussen productie en verbruik van energie, materialen en diensten), waardoor deze sector de meeste positieve bijdrage leverde aan de economische ontwikkeling.
Opmerkelijke krimp
In vergelijking met andere Europese landen is de Nederlandse krimp van 0,7 procent opmerkelijk. Ter vergelijking, de economieën van België en Frankrijk groeiden respectievelijk met 0,4 en 0,2 procent, terwijl de Britse economie een groei van 0,1 procent registreerde. De Duitse economie bleef echter stagneren met een groei van 0 procent. Gemiddeld genomen groeide de economie van de Europese Unie met 0,3 procent.
Ondanks de krimp in het eerste kwartaal, is het bbp in het eerste kwartaal van 2023 met 1,9 procent gegroeid ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Deze groei kan worden toegeschreven aan investeringen, consumptie door huishoudens en overheidsconsumptie. Het handelssaldo had echter een negatieve impact.
Het is belangrijk op te merken dat het eerste kwartaal van 2022 nog te maken had met strenge lockdowns tot 25 januari. Na deze datum bleven sectoren zoals horeca, recreatie en cultuur nog steeds beperkt door bepaalde coronamaatregelen, zoals de verplichting van coronatoegangsbewijzen en beperkte openingstijden.
Ondanks de daling ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022, toont de jaar-op-jaar groei van 1,9 procent in het eerste kwartaal van 2023 aan dat de Nederlandse economie zich veerkrachtig toont. De combinatie van groei in investeringen en overheidsconsumptie, naast de stabiele consumptie door huishoudens, lijkt te hebben bijgedragen aan deze groei, ondanks de uitdagingen van de handelsbalans.
Het herstel van de Nederlandse economie lijkt sterker te zijn dan dat van de naburige landen en de EU als geheel, wanneer vergeleken met het vierde kwartaal van 2019. De toekomstige economische ontwikkeling zal echter sterk afhangen van het vermogen om de huidige uitdagingen het hoofd te bieden, en om verdere groei in investeringen en consumptie te stimuleren.
