Het kabinet heeft aangekondigd dat het plannen heeft om een halt toe te roepen aan de praktijk van gemeenten die specifieke groepen asielzoekers selecteren die zij willen opvangen. In een recente brief aan de Kamer deelde staatssecretaris Eric van der Burg van Asielzaken mee dat, indien gemeenten deze praktijk voortzetten, de overheid de asielzoekers zelf zal huisvesten in beschikbare opvangplekken.
“Als uiterste middel zullen asielzoekers, zelfs als ze niet gevraagd zijn, worden ondergebracht op locaties die bepaalde restricties hanteren”, aldus Van der Burg. Hij merkte op dat er op dit moment lege bedden zijn vanwege beperkingen in het plaatsen van bepaalde groepen asielzoekers en andere afspraken met gemeenten. Deze plekken zijn van cruciaal belang voor het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers), dat moeite heeft om voldoende opvangplekken te vinden in Nederlandse gemeenten.
Van der Burg heeft ook een noodplan opgesteld om te voorkomen dat de opvangsituatie in aanmeldcentrum Ter Apel opnieuw escaleert. De staatssecretaris wil niet dat asielzoekers nogmaals buiten of in tenten moeten slapen, zoals vorig jaar regelmatig gebeurde.
Met de toenemende druk op Ter Apel, waar bijna de maximale capaciteit van 2000 asielzoekers bereikt is, stelt het noodplan voor om statushouders die wachten op een woning in een opvangcentrum en toestemming hebben om in Nederland te blijven, naar hotels te verplaatsen. Dit plan wacht niet op goedkeuring van gemeenten, met Van der Burg die stelt: “In het uiterste geval zullen ook asielzoekers, desnoods ongevraagd, in hotels worden ondergebracht”.
Bijkomende maatregelen omvatten het inzetten van extra politie voor snellere registratie en controle op reisdocumenten en de creatie van een tijdelijke opvanglocatie in een evenementenhal in Assen, voor 500 personen.
Van der Burg wil ook strengere maatregelen treffen tegen asielzoekers die aanzienlijke overlast en criminaliteit veroorzaken. Hij wil speciale PBL’s (proces beschikbaarheidslocaties) oprichten waar een sober opvangregime zal heersen en de asielzoekers “te allen tijden” beschikbaar moeten zijn. De eerste PBL zal worden opgezet in Ter Apel, terwijl over andere locaties nog wordt overlegd.
Er wordt verwacht dat in de komende jaren vele duizenden asielzoekers meer naar Nederland zullen reizen dan oorspronkelijk gedacht. Het aantal asielzoekers dat wordt verwacht in 2023 ligt volgens het hoogste scenario iets boven de 76.000 personen.
Deze plannen hebben echter al tegenstand gekregen van de VVD-fractie in de Tweede Kamer. “Wij vinden dat het kabinet er alles aan moet doen om deze plannen te voorkomen”, zegt Kamerlid Brekelmans. “Dit ondermijnt het lokale draagvlak voor asielopvang.” De partij is van mening dat de overheid zich moet richten op het verminderen van de asielinstroom.
