Een opmerkelijke toename van geheugen- en concentratieproblemen onder volwassenen van 25 jaar en ouder in Nederland is waargenomen in het eerste kwartaal van 2023. Volgens een recent kwartaalonderzoek van Netwerk GOR bezochten volwassenen in deze periode 24% vaker de huisarts met deze klachten dan in dezelfde periode van 2020.
Deze trend lijkt een langdurig effect te zijn van zowel de maatregelen tegen het coronavirus als de infecties zelf. Het zijn vooral ouderen van 75 jaar en ouder die het vaakst met dergelijke klachten naar de huisarts gaan. De jongere leeftijdsgroepen, variërend van 25 tot 64 jaar, hebben daarentegen minder vaak deze klachten bij de huisarts gemeld.
Opvallend is de sterke toename in het aantal huisartsbezoeken voor geheugen- en concentratieproblemen in alle leeftijdsgroepen boven de 25 jaar. De sterkste stijging, 40% meer, werd waargenomen bij mensen tussen 45 en 74 jaar. Bij de groep van 25 tot 44 jaar was de stijging 31%, terwijl bij mensen ouder dan 75 jaar de stijging 18% bedroeg. Geen stijging werd opgemerkt onder jongeren onder de 25 jaar.
De exacte oorzaken van deze toename zijn nog onbekend. Een mogelijkheid is dat de maatregelen tegen COVID-19 hebben bijgedragen aan een versnelde cognitieve achteruitgang bij mensen met beginnende geheugen- en concentratieproblemen, gemiddeld rond de 66 jaar.
Onderzoekers van het Alzheimercentrum Amsterdam UMC merkten daarnaast op dat de data een patroon weergeven dat zij al verwachtten aan het begin van de coronapandemie. Er is namelijk een groeiende groep mensen die kampen met milde geheugen- en concentratieproblemen.
Langdurige klachten na corona-infectie
Een andere mogelijke factor is dat een deel van de mensen na een COVID-19 infectie langdurige klachten blijft houden. Recente studies tonen aan dat geheugen- en concentratieklachten vaak voorkomen bij mensen die herstellen van COVID-19. Hoewel andere infectieziekten, zoals griep, ook dergelijke symptomen kunnen veroorzaken, suggereren de resultaten van recent onderzoek dat dergelijke langdurige klachten veel vaker voorkomen na een COVID-19 infectie dan na griep.
Deze geheugen- en concentratieproblemen treden vaker op bij hogere leeftijdsgroepen, wat consistent is met de gegevens van huisartsenpraktijken. Verder onderzoek zal nodig zijn om deze trends beter te begrijpen.
