Het CBS heeft onlangs een snelle raming gepubliceerd waaruit blijkt dat de inflatie in september 2023 daalde met 0,2 procent. Deze voorlopige schatting is gebaseerd op nog onvolledige gegevens en volgt op een periode waarin consumentengoederen en -diensten 3,0 procent duurder waren dan een jaar eerder.
Snelle raming en CPI
De inflatie wordt maandelijks gemeten aan de hand van de ontwikkeling van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar. Volgens de snelle raming daalden de consumentenprijzen in september 2023 met 0,4 procent ten opzichte van augustus 2023. De definitieve CPI-cijfers voor september worden op 10 oktober bekendgemaakt.
Prijsontwikkeling in verschillende sectoren
Bij de snelle raming maakt het CBS niet alleen het inflatiecijfer bekend, maar ook de prijsontwikkeling van verschillende productgroepen. Deze groepen zijn samenvoegingen van bestedingscategorieën rond een bepaald thema, zoals alle diensten. De gedetailleerde prijsontwikkeling per categorie wordt op 10 oktober gepubliceerd.
Invloed van energieprijzen op inflatie
De prijsontwikkeling van energie, waaronder gas, elektriciteit en stadsverwarming, heeft al enige tijd een significante impact op de inflatie, vooral vanwege de hoge prijzen in het voorgaande jaar. In de tweede helft van 2022 zagen we een forse toename van de energieprijzen in de CPI, wat resulteerde in een hoge inflatie. Nu zijn de energieprijzen lager, wat leidt tot een lagere inflatie.
Nieuwe methode voor het meten van energieprijzen
Vanaf juni 2023 hanteert het CBS een nieuwe methode voor het meten en verwerken van energieprijzen in de CPI. Een achtergrondartikel, gepubliceerd op 30 juni, licht toe wat deze verandering betekent voor de CPI, de inflatie en het gebruik van de CPI voor indexeringsdoeleinden.
Snelle raming HICP
Sinds 1996 publiceert het CBS twee verschillende inflatiecijfers: een op basis van de CPI en een op basis van de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP). In september was de snelle raming van de inflatie volgens de HICP -0,3 procent, terwijl deze in augustus 3,4 procent was.
Vergelijking tussen landen
Om inflatie tussen landen te vergelijken, berekenen de EU-lidstaten een consumentenprijsindex volgens internationaal afgesproken definities en methoden. Eurostat gebruikt de HICP-cijfers om de inflatie voor de eurozone en de Europese Unie te berekenen, wat essentieel is voor het monetaire beleid in de eurozone.
Verschillen tussen CPI en HICP
Het belangrijkste verschil tussen de CPI en de HICP voor Nederland is dat de HICP geen rekening houdt met de kosten van het wonen in de eigen woning. In de CPI worden deze kosten berekend aan de hand van de ontwikkeling van woninghuren. Dit is echter niet het enige verschil, en een aparte publicatie licht deze verschillen verder toe.
