De vraag naar airconditioning is in Nederland ongekend hoog. Verkopers van zowel draagbare als vaste airconditioning units hebben te maken met een toestroom van kopers. Volgens de meest recente statistieken van Milieu Centraal, een milieuvriendelijk voorlichtingsbureau, heeft nu ongeveer 30% van de Nederlandse huishoudens een airconditioner in huis. Bovendien overweegt nog eens 30% van de huishoudens er een aan te schaffen.
De trend om een airconditioner te installeren is sterk toegenomen, van 16.000 installaties in 2015 naar ruim 285.000 in het afgelopen jaar, zoals blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De toename in draagbare airconditioning aankopen is ook opvallend, hoewel specifieke cijfers van detailhandelaren onbekend blijven. Een woordvoerder van MediaMarkt en Saturn heeft echter bevestigd dat er al meer airconditioning units zijn verkocht dan in heel 2022.
Ondanks de groeiende vraag naar airconditioners, waarschuwt Milieu Centraal dat deze apparaten aanzienlijke kosten en milieuschade met zich meebrengen, onder meer door het hoge energieverbruik. Een draagbare airconditioner verbruikt bijvoorbeeld twintig keer meer stroom dan een ventilator. Bovendien, zoals energie-expert Joanneke de Jongh opmerkt, kan de efficiëntie van mobiele airconditioners aanzienlijk afnemen tijdens zeer hete dagen vanwege het ontwerp, dat vaak een open raam vereist voor de afvoerslang.
Tegelijkertijd hebben installateurs gemerkt dat airconditioners steeds vaker als verwarmingsbron in de winter worden gebruikt, wat een bepaalde mate van energiebesparing oplevert doordat slechts een of twee kamers worden verwarmd in plaats van het hele huis.
Milieu Centraal benadrukt dat goede dak- en muurisolatie in combinatie met buitenzonwering de meest efficiënte oplossingen zijn om hitte in huis te bestrijden. Deze strategieën kunnen het risico op oververhitting met wel 80% verminderen. Bovendien tonen statistieken aan dat bijna de helft van de Nederlandse bevolking moeite heeft met het vinden van verkoeling in huis tijdens hittegolven. Het probleem treft vooral stedelingen, ouderen, armere mensen en jongvolwassenen.
GGD’s roepen lokale en provinciale overheden, evenals woningcorporaties, op om preventieve maatregelen te nemen om gezondheidsproblemen door hitte te voorkomen. Ze suggereren onder meer het installeren van zonwering en het verbeteren van ventilatiesystemen.
Het belangrijkste argument voor de aankoop van een airco is het verlangen naar een comfortabele en koele woning, vooral om slaapproblemen veroorzaakt door hitte te verlichten. Hoogleraar fysiologie Maria Hopman wijst echter op de noodzaak van blootstelling aan warmte, omdat het menselijk lichaam zich na een paar dagen kan aanpassen aan hoge temperaturen, waardoor het beter bestand is tegen hitte.
