De Israëlische aanval op Hamas-leiders in Doha komt hard aan in de regio. Waar eerdere luchtaanvallen vaak gericht waren op Gaza of Libanon, trof dit keer een staat die zichzelf profileert als bemiddelaar. En dat maakt de actie ongebruikelijk.
Bemiddelaar onder vuur
Qatar huisvest al sinds 2012 de politieke leiding van Hamas. Op verzoek van de Verenigde Staten kregen kopstukken als Khaled Meshal en later Ismail Haniyeh er onderdak. Haniyeh werd vorig jaar in Teheran gedood tijdens een ronde gesprekken over de oorlog in Gaza.
Ook nu vond in Doha overleg plaats over een nieuw Amerikaans voorstel voor een staakt-het-vuren. Precies op dat moment sloeg Israël toe. Een woordvoerder van Hamas bevestigde aan Al Jazeera dat leden van de delegatie die betrokken waren bij de onderhandelingen zijn geraakt.
Het signaal is duidelijk: Israël legt een bom onder de diplomatieke route.
Felle reactie uit Doha
De verontwaardiging in Qatar liet niet lang op zich wachten. Woordvoerder Majed Al-Ansari van Buitenlandse Zaken sprak van een “lafhartige daad” en een flagrante schending van het internationaal recht. “De staat Qatar bevestigt dat het dit roekeloze Israëlische gedrag niet zal tolereren”, aldus de verklaring.
Op beelden, geverifieerd door de NOS, zijn rookpluimen te zien boven de hoofdstad. Het getroffen gebouw staat in een diplomatieke wijk, niet ver van de plek waar eerder ook gesprekken met de Taliban werden gevoerd.
Amerikaanse positie ter discussie
De aanval werpt meteen de vraag op hoe Washington hiermee omgaat. De VS heeft nauwe banden met Doha en gebruikt de Al Udeid-basis, de grootste Amerikaanse luchtmachtbasis buiten eigen grondgebied. Diezelfde basis was deze zomer nog doelwit van Iraanse vergeldingsacties.
“Het is duidelijk dat Israël heeft besloten van koers te veranderen”, zegt Ariel Admoni, analist aan de Bar-Ilan Universiteit in Ramat Gan. “Zij hebben de Amerikanen ervan overtuigd dat het treffen van het Hamas-leiderschap in Doha een gamechanger zou zijn om de oorlog in Gaza te beëindigen.”
Volgens Admoni speelde ook president Trump zelf een rol. “Trump ziet Qatar als een bondgenoot. Hij heeft recent een nauwe relatie met de emir opgebouwd en zelfs een Boeing 747 van hem gekregen. Daarom moest hij overtuigd worden dat Qatar ondanks deze aanval niet van koers zou veranderen en ik verwacht dat dat ook niet zal gebeuren.”
Regionale verhoudingen verschuiven
De aanval in Doha staat niet op zichzelf. Israël voerde de afgelopen maanden ook luchtaanvallen uit in Syrië en Libanon, trof doelen in Iran en Jemen, en wordt in verband gebracht met een aanval op een vloot in Tunesië. Analisten zien een strategie die verder gaat dan het directe strijdtoneel.
Voor Qatar is dit een beproeving. Het land moet zijn positie als neutrale bemiddelaar verdedigen, maar komt steeds meer klem te zitten tussen regionale grootmachten. Volgens Admoni zal Doha steun zoeken bij buurlanden en internationale organisaties om gezichtsverlies te voorkomen. Toch denkt hij dat de aanval waarschijnlijk als een eenmalige actie wordt beschouwd.
De luchtaanval op Doha laat zien hoe de oorlog in Gaza steeds vaker buiten de grenzen van het conflictgebied voelbaar wordt. Diplomatie en militair geweld botsen daarbij frontaal.
Bron: NOS
