Het demissionaire kabinet sluit niet langer uit dat Nederland tijdelijk ernstig zieke kinderen uit Gaza zal opvangen voor medische behandeling. Minister Van Weel van Buitenlandse Zaken liet in een brief aan de Tweede Kamer weten dat wordt onderzocht of een klein aantal kinderen naar Nederland kan worden gebracht. Het gaat om patiënten die zeer specialistische zorg nodig hebben, waarbij in de regio geen snelle of passende hulp beschikbaar is en de situatie levensbedreigend is.
Wie precies in aanmerking komt, wordt mede bepaald door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Nederland kijkt daarnaast naar de ervaringen van Europese landen die al eerder kinderen hebben opgevangen. Volgens Van Weel zal het aantal plekken zeer beperkt zijn en speelt ook de capaciteit in Nederlandse ziekenhuizen een doorslaggevende rol. Premier Schoof erkende dat het kabinet aanvankelijk dacht dat de nodige zorg in buurlanden kon worden geboden, maar gaf later toe dat dit beeld niet houdbaar bleek.
Politieke druk en eerdere moties
De draai volgt na maanden politieke druk. In de Kamer werden herhaaldelijk moties ingediend om ernstig zieke kinderen naar Nederland te halen, maar telkens strandden die voorstellen nipt. Bij de laatste stemming stemden 72 Kamerleden voor en 74 tegen. Zorginstellingen lieten ondertussen weten bereid te zijn te helpen. Zo gaf het Prinses Máxima Centrum, het ziekenhuis voor kinderoncologie in Utrecht, aan dat het er voor ieder kind met kanker wil zijn, ongeacht afkomst. Uitstel van behandeling is volgens het centrum te riskant en er is voldoende capaciteit om een kleine groep kinderen uit Gaza op te vangen.
Ook Unicef Nederland reageerde positief en sprak van een stap die voor sommige kinderen letterlijk het verschil kan betekenen tussen leven en dood. Vanuit medische organisaties werd al langer benadrukt dat het zorgsysteem in Gaza grotendeels is ingestort en dat ziekenhuizen in de regio overvol zijn. Volgens hulpverleners hebben Nederlandse ziekenhuizen aangegeven dat er ruimte is om enkele patiënten op te nemen. Tegelijkertijd benadrukken zij dat dit in verhouding tot de bredere crisis slechts een kleine bijdrage lijkt, al telt in hun ogen ieder individueel leven.
Reacties uit de Kamer
Binnen de Tweede Kamer klonk opluchting over de toezegging van het kabinet. SP-Kamerlid Dobbe noemde de druk vanuit de politiek cruciaal om dit besluit mogelijk te maken. D66-leider Jetten stelde dat er eindelijk gehoor wordt gegeven aan de langdurige oproep van de Kamer. GroenLinks/PvdA-kamerlid Piri sprak van een teken van medemenselijkheid. Ook VVD en SGP, die eerder tegen stemden, steunen de stap nu omdat het om een beperkte groep gaat. De PVV houdt echter vast aan haar verzet en ziet liever dat de kinderen in de Golfregio worden opgevangen.
Standpunt van hulporganisaties
Internationale organisaties zien het besluit als een doorbraak. Karel Hendriks, directeur van Artsen zonder Grenzen Nederland, liet weten opgelucht te zijn dat zieke kinderen nu in aanmerking komen voor evacuatie. Volgens hem redt dit daadwerkelijk kinderlevens en is het het resultaat van maandenlange druk. Hij wees erop dat ziekenhuizen in Gaza grotendeels zijn verwoest en dat instellingen in de regio de toestroom niet aankunnen. Nederlandse ziekenhuizen zouden volgens hem bereid zijn een beperkt aantal patiënten te behandelen. Hoewel het in verhouding tot de hele humanitaire crisis om een kleine stap gaat, benadrukte hij dat ieder leven telt.
Het kabinet maakte eerder al bekend dat er 25 miljoen euro beschikbaar komt voor medische en humanitaire noodhulp in de regio. Dat geld wordt via de WHO en organisaties als Save the Children, de Dutch Relief Alliance, Unicef en het Rode Kruis verdeeld, onder meer in Egypte. Daarmee hoopt men de druk op regionale ziekenhuizen enigszins te verlichten, al blijft de behoefte groot.
Ethische vragen en praktische gevolgen
Ondanks brede steun roept het besluit ook vragen op. Hoe wordt bepaald welke kinderen wél naar Nederland kunnen en wie niet? En wat betekent dit voor toekomstige crisissituaties, nu er mogelijk een precedent is geschapen? Daarnaast vergt de logistiek van het vervoer en de opvang van ernstig zieke patiënten een zorgvuldige afstemming met ziekenhuizen en artsen.
Voorstanders zien de keuze als een signaal dat Nederland zijn humanitaire verantwoordelijkheid neemt. Critici vinden dat de maatregel nauwelijks voldoende is gezien de omvang van de crisis, waarin duizenden kinderen dringend hulp nodig hebben. Toch overheerst bij medische organisaties en politieke partijen het gevoel dat zelfs een beperkte bijdrage levens kan redden.
Vooruitblik
De komende weken moet duidelijk worden hoe de selectie en het vervoer van de eerste kinderen concreet geregeld zullen worden. Nederland werkt daarvoor nauw samen met de WHO en andere internationale partners. Het uitgangspunt blijft dat zorg zoveel mogelijk in de regio wordt verleend, maar uitzonderingen zijn niet langer uitgesloten. Daarmee zet het kabinet een kleine maar symbolisch belangrijke stap in de aanpak van de humanitaire nood in Gaza.
Bron: NOS
