De jaarlijkse bijeenkomst van de Verenigde Naties in New York trok deze week de gebruikelijke stroom van wereldleiders, toespraken en diplomatieke rituelen. Toch was het vooral de bijdrage van de Amerikaanse president Donald Trump die de aandacht opeiste. In plaats van een ceremonieel begin koos hij voor een directe aanval op de organisatie. Volgens Trump lukt het de VN niet om oorlogen en conflicten daadwerkelijk te beëindigen, en dat gebrek aan resultaat wilde hij nadrukkelijk onderstrepen.
Om zijn punt kracht bij te zetten, wees Trump op zijn eigen beleid. Volgens hem zijn er sinds zijn aantreden zeven oorlogen beëindigd. Het succes daarvan schreef hij volledig toe aan de koers van zijn regering. Voor de Verenigde Naties zag hij daarbij geen rol van betekenis, en juist dat gebrek aan betrokkenheid vond hij tekenend.
“Lege woorden beëindigen geen oorlogen”, verklaarde hij, terwijl hij de afgevaardigden van 193 lidstaten toesprak. Met die uitspraak maakte hij duidelijk dat hij de organisatie te weinig daadkrachtig acht. Volgens Trump is er sprake van een “gigantisch potentieel”, maar blijft dat in de praktijk grotendeels onbenut.
Waarschuwing voor nucleaire en biologische wapens
Na zijn uithalen naar de VN richtte Trump zich op internationale veiligheid. Hij waarschuwde voor de risico’s van nucleaire en biologische wapens en benadrukte dat Iran deze nooit in handen mag krijgen. Daarbij riep hij landen op om de ontwikkeling van dergelijke wapens te staken. “We hebben ze, maar kunnen ze nooit gebruiken”, zei hij daarover. Ook kondigde hij aan dat hij een internationale top over biologische wapens wil organiseren.
Rede langer dan gepland
De speech liep uit tot bijna een uur, terwijl er formeel vijftien minuten per spreker waren ingepland. In die extra tijd besprak Trump een breed scala aan thema’s. Zo ging hij in op de oorlogen in Gaza en Oekraïne, haalde hij uit naar migratie en herhaalde hij zijn standpunt dat klimaatverandering volgens hem “de grootste oplichterij ooit” is. Daarnaast gebruikte hij het podium om zijn eigen beleid opnieuw uitgebreid te prijzen.
Kritiek op het VN-hoofdkantoor
Naast de inhoudelijke onderwerpen nam Trump ook het VN-hoofdkantoor zelf op de korrel. Hij herinnerde eraan dat hij begin deze eeuw als vastgoedondernemer de aanbesteding voor de renovatie van het gebouw verloor. Volgens hem leidde dat tot een veel te hoge rekening en een resultaat dat niet aan zijn maatstaven voldeed, bijvoorbeeld door het ontbreken van een marmeren vloer. Ook wees hij de zaal op praktische problemen, zoals een kapotte lift en een haperende teleprompter.
Afsluiting in mildere toon
Toen zijn speech na bijna een uur ten einde liep, veranderde de toon alsnog. Trump liet zijn scherpe kritiek even los en richtte zich tot de zaal in mildere bewoordingen. Hij erkende dat de Verenigde Naties, ondanks alle tekortkomingen die hij had opgesomd, een platform kunnen zijn waar landen elkaar vinden. Volgens hem ligt er nog steeds een kans om meer te bereiken, mits de organisatie haar mogelijkheden beter benut dan nu het geval is.
Bron: NOS; foto: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/deed.en; Gage Skidmore from Surprise, AZ, United States of America
