In 2024 hebben 285 Nederlanders stamcellen gedoneerd aan patiënten met ernstige bloedaandoeningen zoals leukemie. Dit is het hoogste aantal ooit. Naast de donaties vanuit Nederland kwamen er ook 38 donaties uit Duitsland, wat het totaal op 323 brengt.
Stijgende registratie, maar groei vertraagt
Het aantal geregistreerde stamceldonoren in Nederland blijft groeien. Momenteel staan er 42.000 mensen ingeschreven, waarvan een groot deel jongeren. “Vooral veel jongeren hebben zich in de afgelopen jaren aangemeld,” aldus een woordvoerder van Matchis, het Nederlandse centrum voor stamceldonatie. Jongere donoren bieden betere genezingskansen voor patiënten, wat de toename in registraties extra waardevol maakt.
Toch waarschuwt Matchis voor een stagnatie in de groei. De organisatie streeft naar 20.000 tot 30.000 nieuwe registraties per jaar, maar in september bleef de teller steken op minder dan 10.000. Dit baart zorgen, omdat veel donoren jaarlijks uit het bestand vallen zodra zij de maximumleeftijd van 55 jaar bereiken.
Stamceldonatie als laatste redmiddel
Voor veel patiënten met bloedkanker, zoals leukemie, is stamceldonatie een van de weinige resterende behandelingsopties. Wanneer chemotherapie of andere methoden niet aanslaan, kunnen gezonde stamcellen van een donor worden toegediend. Dit helpt de patiënt nieuwe, gezonde bloed- en stamcellen aan te maken die de kankercellen bestrijden.
Een succesvolle behandeling is echter niet vanzelfsprekend. Bij slechts 50 tot 60 procent van de patiënten slaat de stamceltransplantatie aan. Een cruciale factor is de DNA-overeenkomst tussen donor en patiënt. De kans op een match is klein: slechts 1 op 50.000. Daarom is een groot bestand met geregistreerde donoren essentieel.
Wat houdt stamceldonatie in?
Stamceldoneren vraagt meer voorbereiding dan bloed geven. Donoren moeten zich gedurende vijf dagen voor de donatie een medicijn toedienen om het aantal stamcellen in hun bloed te verhogen. Op de donatiedag worden de stamcellen binnen enkele uren via een speciaal apparaat uit het bloed gehaald.
Blijvende noodzaak voor nieuwe donoren
Elk jaar krijgen ongeveer 9000 Nederlanders de diagnose bloedkanker. Hoewel één derde van de patiënten een geschikte donor in de familie vindt, is de meerderheid afhankelijk van de stamceldonorbank. Matchis benadrukt het belang van meer aanmeldingen om in de toekomst voldoende matches te kunnen blijven vinden.
Bron: NOS