De wachttijd voor een medische beoordeling bij het UWV neemt in rap tempo toe. Het aantal mensen dat in afwachting is van een WIA-keuring bedraagt momenteel circa 29.000. Naar verwachting groeit dit aantal tot 100.000 in 2027 en zelfs tot 200.000 in 2030.
Minister spreekt van zorgwekkende situatie
Minister Van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid noemt de ontwikkelingen “zeer zorgelijk”. Volgens hem is er dringend behoefte aan een grondige herziening van het systeem. Om de druk te verlichten, zijn enkele tijdelijke maatregelen genomen. Zo krijgen mensen van 60 jaar en ouder voorlopig een minder uitgebreide beoordeling.
Structureel tekort aan verzekeringsartsen
Het UWV kampt al jaren met een tekort aan verzekeringsartsen. Deze groep voert de medische keuringen uit, maar is moeilijk uit te breiden door de vergrijzing en een tekort aan instroom. Daardoor lukt het steeds minder vaak om binnen de beoogde zes maanden te keuren. Tot die tijd ontvangen cliënten een voorschot.
Zzp-constructie onder druk door nieuwe regelgeving
Een deel van de beoordelingen wordt uitgevoerd door zelfstandige artsen. Deze groep, goed voor ongeveer 20 procent van de keuringen, moet echter verdwijnen door strengere handhaving op schijnzelfstandigheid. Pogingen om hen in loondienst te nemen zijn vooralsnog zonder resultaat. Als zij vertrekken, betekent dat een verlies van tienduizenden beoordelingen per jaar.
Hersteloperaties kosten extra capaciteit
Bovenop de toenemende druk werkt het UWV aan herstelacties vanwege eerdere fouten bij het toekennen van uitkeringen, onder meer binnen de Wajong. Dit vergt extra inzet en tijd, waardoor de capaciteit voor nieuwe keuringen nog verder wordt beperkt.
Meer mensen ziek, meer keuringen nodig
De behoefte aan medische beoordelingen groeit ook door de vergrijzing en stijgende arbeidsparticipatie. Door de hogere pensioenleeftijd werken mensen langer door, wat leidt tot een grotere kans op ziekte. Opvallend is bovendien de toename van psychische klachten onder mensen die zich ziekmelden. Het ministerie onderzoekt de oorzaak van deze trend.
WIA-keuringen krijgen prioriteit
De WIA, opvolger van de WAO, kent twee regelingen: de IVA voor volledig arbeidsongeschikten zonder herstelperspectief en de WGA voor mensen met gedeeltelijke arbeidsgeschiktheid. Van Hijum heeft aangegeven dat aanvragen voor de WIA en Wajong voorrang krijgen bij de medische beoordelingen. Dit kan de wachttijd voor andere keuringen verder verlengen.
Bron: NOS; foto: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/
