In plaats van water zo snel mogelijk af te voeren, staat het vasthouden van regenwater inmiddels centraal in het Nederlandse waterbeheer. Met name in regio’s zonder grote rivieren, zoals de Achterhoek, leidt dit tot concrete maatregelen. Het veranderende klimaat dwingt waterschappen tot structurele aanpassingen.
Droog voorjaar zet druk op waterbeheer
Het voorjaar van 2025 behoort tot de droogste sinds het begin van de metingen. Vooral gebieden zoals de Achterhoek, die geen grote rivieren kennen, kampen met terugkerende droogte. Sinds de extreem droge zomer van 2018 worden op diverse locaties maatregelen genomen om regenwater langer vast te houden.
Beek krijgt natuurlijke loop terug
Bij Vorden is de Baakse Beek opnieuw meanderend gemaakt. De beek was in het verleden rechtgetrokken om water snel af te voeren, maar stroomt nu weer traag, waardoor het beter de bodem in kan zakken. Op landgoederen zijn daarnaast waterlopen hersteld, sloten gedempt en stuwen geplaatst.
Waterbeheer schakelt om: vasthouden waar mogelijk
Volgens Erik den Hertog (BBB), bestuurslid van de Unie van Waterschappen, is het denken veranderd: “Daar waar het kan, houd je water zo lang mogelijk vast. Daar waar het moet, voeren we het af.”
Waterschappen beschikken nu over betere data en grijpen sneller in. Zo verhoogde Rijkswaterstaat het peil van het IJsselmeer in droge perioden. Ook wordt op sommige plekken het waterpeil niet langer standaard aangepast aan de seizoenen, maar variabel gehouden. Dit levert op sommige plekken hogere grondwaterstanden op dan voorheen.
Lang niet overal is effect merkbaar
Hoewel op lokaal niveau verbeteringen zichtbaar zijn, blijven de effecten van klimaatverandering voelbaar. Marjolein Mens, expert bij kennisinstituut Deltares, ziet dat de meeste maatregelen gericht zijn op het verbeteren van bestaande systemen. Volgens haar zijn structurele keuzes nodig in de ruimtelijke inrichting van Nederland.
Ruimtelijke keuzes onvermijdelijk
Mens wijst op de noodzaak om keuzes te maken tussen natuur en landbouw. Bijvoorbeeld in veenweidegebieden zal een hoger grondwaterpeil nodig zijn, terwijl dat niet samengaat met melkveehouderij. Tegelijkertijd ontbreekt het momenteel aan landelijke regie.
Volgens droogtecoördinator Jos Kruit uit Brabant is het weer de afgelopen vijftien jaar merkbaar extremer geworden. Hij pleit voor meer visie op de lange termijn: “Je kan niet alles oplossen met waterbeheer.”
Bron: NOS
